Jagen op truffeljagers
Beautiful stories heet het documentairebedrijf waarvan ik onlans The truffle hunters heb gezien. Met deze documentaire maken de makers die naam ruimschoots waar. Niet alleen vanwege de adembenemende beelden van de natuur in de Italiaanse Piemonte, rondom de (witte truffel-)stad Alba. Maar meer nog vanwege de liefdevolle portretten van de truffeljagers over wie de film gaat. Dat zijn vooral oude, wat excentrieke mannen, op één na alleen levend, voor wie de intiemste relatie in hun leven die met hun hond(en) lijkt te zijn, met wie ze op truffeljacht gaan in de bossen rondom Alba. Want daar zijn de witte truffels te vinden die op de wereldmarkt soms honderdduizenden euro’s per kilo doen.
We zien de mannen bij nacht en ontij, in regen en sneeuw, modderige hellingen op zwoegen, terwijl de honden om hen heen van opwinding jankend de grond afspeuren en gaten graven waar hun neus een truffel vermoedt. En hoewel de groei daarvan achteruit loopt onder invloed van de droogte en warmte die het gevolg is van de klimaatverandering, komen de jagers toch vaak met een aardige oogst thuis. Die ze dan in hun sobere optrekjes aan de keukentafel of buiten in het donker verkopen aan restauranthouders die met sluw gemarchandeer stukken minder betalen dan de exquise zwammen op de wereldmarkt doen. Dat laatste zien we dan weer op beelden van een veiling, waar de mooiste truffel wordt tentoongesteld op een roodfluwelen kussen als ware het een diamanten tiara.
De mannen koesteren de kennis van de beste vindplaatsen en weren behendig en met de wijsheid die bij oorspronkelijke Menschen hoort alle aanvallen op hun geheimen af. Ze zetten restauranthouders op hun plek die hen aan de kop zeuren om informatie over hun vindplaatsen, omdat zij die anders maar in hun graf meenemen. En geven anderen die met veel geld azen op hun hond, die zo’n goede neus heeft voor dit witte goud, een levensles over dierenliefde die het leven meer diepte geeft dan geldelijk gewin.
Hun cultuur is er een met oude wortels, die getuigt van respect en liefde voor de natuur, want het is genieten, daar in dat bos, in de modder en de kou. ‘Ik hoor zo graag de uil roepen,’ zegt Marco van 87 jaar tegen zijn vrouw die hem bezweert voortaan niet meer ’s nachts op z’n eentje het bos in te gaan. ‘Die kun je hier thuis ook wel horen,’ reageert ze. Maar een echte truffeljager laat zich niet stoppen. ’s Nachts op zoek gaan zal hij, desnoods door het raam.
Een prachtig beeld van oude truffeljagers en een landleven met oude wortels die dreigen te verdrogen. Aangeraden!